شکست تحریم با توسعه سامانه مغزه گیری در آب های عمیق
به گزارش ایزو وب، مجری طرح تهیه اطلس اقیانوس شناسی خلیج فارس و دریای عمان، اظهار داشت: ما برای انجام مطالعات در عمق ۲۱۲۳ متری احتیاج به سامانه ای داشتیم که در شرایط تحریم، محققان ما با ابتکاری که به خرج دادند، مبادرت به توسعه آن در کشور کردند و توانستیم با نمونه گیری هایی که از راه این سامانه داشتیم، داده های باارزشی را کسب نماییم.
به گزارش ایزو وب به نقل از ایسنا، دکتر هادی گریوانی، مجری طرح و عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در نشست خبری ضمن اشاره به فرایند مطالعه و تهیه اطلس خلیج فارس، اظهار داشت: پیش از این کار تحقیقاتی که از حدود سه سال قبل آغاز شد، عمیق ترین تجربه تحقیقاتی ما در عمق ۷۰۰ متری در دریای خزر بود تا به شکلی پای مان در دریای عمان تثبیت شود. دریای عمان از جاسک از عمق ۳۰۰ متر آغاز می شود و به بیشتر از ۲ هزار متر می رسد.
وی توسعه تجهیزات مورد نیاز را گام دیگر این تحقیقات عنوان نمود و افزود: برای انجام این مطالعات سامانه ای نیاز داشتیم تا بتوانیم در عمق های بالای ۷۰۰ متر را مغزه گیری نماییم و اگر می خواستیم بر مبنای روش های موجود در دنیا اجرایی نماییم، هزینه های گزافی را به دنبال داشت؛ اما با خلاقیتی که محققان ما عرضه دادند، توانستیم با پنج درصد هزینه های این نوع سامانه ها، آنرا در کشور توسعه دهیم.
گریوانی با تکیه بر این که توسعه این سامانه جایگزین در کشور باعث شد بتوانیم در عمق ۲۱۲۳ متر مغزه گیری را انجام دهیم، تصریح کرد: این مغزه گیری در عمق ۲۱۲۳ متر در ۶۵ مایلی ساحل ایران در دریای عمان از زرآباد جاسک در چابهار بوده است.
مجری طرح با تکیه بر این که این نمونه گیری ها در بیشتر از ۵۰ نقطه از عمق های ۵۰۰ تا ۶۰۰ متر آغاز شد و تا عمق ۲۱۲۳ متر ادامه داشته است، تصریح کرد: مشکلی که در این حوزه داشتیم، نبود نقشه های دقیق بوده است.
این محقق افزود: نمونه هایی که در این مطالعات گرفته شده است، هم اکنون در لابراتوار های شیمی، زمین شناسی و غیره ارسال شده و درحال مطالعه بر روی آنها هستیم و کار آنالیز ما ابتدا از آزمایش های غیرمخرب آغاز می شود.
گریوانی در پاسخ به این سوال که آیا همه آنالیزها در ایران صورت می گیرد، توضیح داد: مغزه های رسوبی دریافت شده را از جنبه های مختلف تغییرات اقلیمی، زمین شناسی، منابع معدنی و سن سنجی میتوان مطالعه کرد؛ چون که دریای عمان منطقه ای بکر و ناشناخته است و وجود عناصر نادری چون منگنز در آن گزارش شده است و اگر بخواهیم از لحاظ تغییرات اقلیمی مورد بررسی قرار دهیم، برای آزمایش های سن سنجی، نمونه ها به خارج از کشور ارسال می شود، اما برای سایر آزمایش ها، عمدتا تجهیزات آن در داخل کشور صورت می گیرد.
آب های عمیق اقیانوسی صنعتی پولساز برای کشورها
مجری طرح اطلس خلیج فارس، تعیین مشخصات ستون آب را از دیگر فرآیندهای تحقیقاتی در این پروژه دانست و افزود: در این مطالعات تلاش می شود مشخصات ستون آب از جنبه های فیزیکی و شیمیایی بررسی شود و برای این منظور از مدل سازی های مختلف استفاده می شود.
وی افزود: مطالعات ما نشان داد که در دریای عمان لایه هایی از آب وجود دارد که از قطب جنوب وارد می شود، به این معنا که چرخش های آبی وجود دارد که سبب ورود این آب ها از قطب جنوب می شود و دارای منابع باارزش غذایی است.
گریوانی با اشاره به اینکه در گذشته داده هایی از عمق های ۷۰۰ تا ۸۰۰ متر از دریای عمان در اختیار داشتیم، اظهار داشت: داده های اولیه این مطالعات استخراج شده است، ولی از آن میتوان استفاده های دیگری کرد. به صورت مثال اگر سال گذشته در این محدوده دیتابرداری شد و دو تا ۳ سال بعد هم باردیگر این مغزه گیری ها صورت گیرد، میتوان داده های بسیار پرارزش علمی از منطقه به دست آورد.
وی با اشاره به اینکه تابحال در دریای عمان مغزه گیری صورت نگرفته است، خاطرنشان کرد: ما موردی به نام «هالوکلاین» (بیشترین شوری شیب) و «ترموکلاین» (بیشترین شیب عمودی چگالی) داریم، یعنی لایه بندی آب در محیط های دریایی از نظر لایه های دمایی، لایه های شوری است. وقتی در حوزه عمان یک پروفایل آب تا عمق ۲هزار متری لایه های دمایی آب تشخیص داده می شود، بعدها استفاده گوناگونی خواهند داشت؛ همچون استفاده های نظامی. جهت استفاده از یک زیردریایی باید در رابطه با وضعیت فیزیکی و شیمیایی آن منطقه داده هایی در اختیار باشد، چون این فضای اختفا بوجود می آورد.
گریوانی با تکیه بر این که ازاین رو این داده ها در دنیا جزء داده های ارزشمندی تلقی می شود و تحقیقات آب های عمیق اقیانوسی (Deep See Water) یکی از صنایع پرسود است، اظهار نمود: آب عمیق اقیانوسی آب عاری از میکروب و سرشار از مواد مغذی است که در اعماق بالاتر از ۷۰۰ تا ۸۰۰ متری است و چون در این ناحیه نوری نیست، عاری از میکروارگانیسم ها است؛ ازاین رو خیلی از کشورها با برداشت این آب عاری از آلودگی، آنرا در سطح شناور شیرین سازی و بسته بندی می کنند و بعنوان (Deep Dee Water) به فروش می رسانند.
به نقل از ایشان، آب عمیق اقیانوسی به غیر از مصرف شرب، برای تولید انرژی هم کاربرد دارد.
۱۱ گشت تحقیقاتی آب های عمیق و غفلت از خزر
گریوانی اظهار داشت: از زمانیکه کشتی اقیانوس پیمای تحقیقانی در اختیار این پژوهشگاه قرار گرفت، ۱۱ گشت تحقیقاتی انجام شد. در مورد تحقیقات آب های عمیق هم تابحال چهار گشت تحقیقاتی اجرایی شده است.
وی ضمن اشاره به توسعه سامانه مغزه گیری از آب های عمیق با تکیه بر این که توسعه این دستگاه اقدام بسیار باارزش محققان کشور در شرایط اعمال تحریم ها است، افزود: ما برای همکاری با شرکتهای دانش بنیان در این عرصه ها هیچ محدودیتی نداریم و استقبال هم می نماییم. تلاش این پژوهشگاه بر ایجاد شبکه ای از نیروهای متخصص انسانی است تا در اجرای مطالعات دریایی و اقیانوسی از همه پتانسیل ها بهره مند شویم.
این محقق در مورد مطالعات در آب های خزر، تصریح کرد: از آنجاییکه کشتی تحقیقاتی ما در سواحل جنوب مستقر است، از این نظر کمی دست ما برای مطالعه در حوضه آبریز خزر بسته است، اما اینطور نیست که دریای خزر را نادیده گرفته باشیم، بلکه مرکز تحقیقاتی نوشهر ما به صورت اختصاصی بر روی دریای خزر کار می کند، ولی شناوری در این منطقه نداریم، ضمن آنکه آب دریای خزر درحال پسروی است و چالش هایی را برای شناورها بوجود آورده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب